کشور در استعمار

کشور هم اکنون نیز دچار استعمار است . استعماری تحت عنوان استعمار فرانو (post-neo-colonialism)یا استعمار نئوکلاسیک یا غیر مستقیم است.در این یادداشت به مرور برخی مولفه های این نوع استعمار در کشور می پردازیم.

مقدمه:

 تاریخ تولد استعمار در عالم بعقیده نگارنده در دستگاه فلسفه تاریخ شیعه در زمان خلقت حضرت ادم (ع) دانست. در زمان استکبار ورزیدن شیطان بر سجده بر حضرت ادم دانست ولایت طاغوت اغاز شد و تاکنون ادامه دارد.

شیطان بعنوان طاغوت اعظم و سایر طاغوتیان تحت ولایت او یعنی تمامی ابنا بشر که در مقابل خداوند متعال و دعوت  انبیا و ائمه اطهار و اقامه دین الهی استکبار ورزدیند. و استکبار ورزیدن و برتربینی ماهیت و عامل محرک استعمار بود.

خواص ادیان مسیحیت و یهود پس از ظهور اسلام در پذیرش دین جدید و خاتم استکبار ورزدیند. و بخش اعظم تاریخ ملل و اقوام با تاریخ استعمار چه در غالب استعمار کنده یا مستعمره عجین شده است.

***

استعمار که توسط کشورهای غربی بر تاریخ بشریت سایه انداخته است از نظر تاریخی به سه دوره تقسیم میشود.

استعمار کلاسیک یا کهن:از قرن16 تا ابتدای جنگ جهانی اول بمدت چهارصدسال: که در آن کشورهای استعمارگر بصورت نظامی کشور مورد نظر خود را اشغال می کردند و منابع و ذخایر و ثروت های این کشورها را می دزدیدند.(استعمار افریقا،هند،ایران،امریکای لاتین،امریکای جنوبی)

استعمار نوکلاسیک یا امپریالیسم: از اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20: مبارزات و مقاومت و شورش های مردم کشورهای مستعمره و هزینه های جانی و مالی زیاد اشغال نظامی و حضور فیزیکی در کشور های مورد نظر باعث شد که کشورهای استعماری با هزینه کمتر و با واسطه ایجاد حکومت های بومی اما غربزده، وابسته ، فاسد ، دیکتاتور و سرکوبگر بر مستعمرات خود حکومت کنند.شیوه ایجاد این حکومت ها نیز اکثر کودتا و توسط به زور بود. ( کودتا 28 مرداد ایران و دیکتاتوری پهلوی، کودتا در شیلی و دیکتاتوری پینوشه، کودتا در ترکیه و دیکتاتوری اتاتورک و...)یکی از اهداف اصلی استعمار در این دوره تبدیل این کشورها به بازار مصرف محصولات خود بود که این امر نیازمند نیاز به فرهنگ سازی و مصرفگرا کردن مردم کشورهای مستعمره از طریق رواج فرهنگ و سبک زندگی غربی و مصرفی بود.

استعمار فرانو: تعریف این دوره در کلام رهبر حکیم انقلاب اسلامی مرور می کنیم:

نوجوانی،فصل شکار یهود

نوجوانی،فصل شکار یهود

1. ریشه ای ترین و مقدم ترین نظام در بین نظام های تشکیل دهنده جامعه از نظر اسلام ، نظام تربیتی است. بر خلاف جوامع مادی گرا که نظام اقتصاد محور است و نظام سیاسی محافظ آن .

اما بدلیل تحمیل ساختارهای مدرن ، مسئله تربیت به حاشیه رفته است.نهادهای متولی تغییر کرده اند. خانواده ها و مساجد از محوریت خارج و با مدیا و رسانه ها جایگزین شده اند. .
لذا شاکله شخصیت افراد توسط نظام های مدرن و مادی گرا متفاوت از انچه که در اسلام مورد انتظار است ایجاد خواهد شد. انگیزه ها و گرایشات ،تخیلات ، تصورات ، رفتارها و کنش ها منتج از آنها هم بر مدار انگاره ها و مشهورات زندگی مدرن قرار خواهند گرفت. انگاره هایی نظیر غریزه گرایی، فردگرایی. عقلانیت معاش طمع محور(نه معادنگر). عقلانیت سود محور و فایده محور.اخلاق  لذت گرا . شهرت طلبی و جاه طلبی، مسئله مبنایی به نام ادراک تصویری  و تعقل غریزه گرا و تصویری و در یک کلام تفکر دنیوی منقطع از وحی.

2.با وقوع انقلاب اسلامی اراده بر نظام سازی منطبق بر اسلام شیعی قرار گرفت. هر چند که نظام سازی زمان بر و نیاز به جهاد علمی دارد ولی نفس خوداگاهی به این مطلب و پرهیز از التقاط و نیز برنامه های تربیتی متناسب دوران گذار بسیار ارزشمند و لازم است.

3.محوریت رشد انسان، رشد انفسی و درونی است. که متناسب با افزایش ادراک است. برای  گذر از هر مقطع ادراکی نیازمند مدیر یت و پایش است. از کودکی به نوجوانی از نوجوانی به جوانی از نظر سنی معادل با گذر از حس گرایی به تخیل گرایی و از تخیل گرایی به عقل گرایی از نظر قدرت ادراک است. با ورود به سن عقل گرایی ، سن تکلیف و اغاز دین ورزی و عمل به شریعت الهی نیز اغاز میشود. در حالی که سایه تخیل و وهمیات هنوز پابر جاست و عقل گرایی در ابتدا راه و خام است.
این عقل گرایی اغازین در صورت شکوفا شدن منجر به سوال های فلسفی و بنیادین میشود. و هر گونه پاسخ منجر به ایجاد جهان بینی و فلسفه زندگی برای فرد میشود که در طول زندگی از ان ارتزاق میکند.
در صورتی که به این سوالات عمیق نوجوان حاصل از تکانه های تولد عقل وی پاسخ سطحی داده شود شخصیت فرد سطحی شکل میگیرد.

فراموشی

به مناسبت آغاز سال تحصیلی و بازگشایی مدارس

یادداشتی در باب فاصله ساختار و محتوا نظام آموزش و پرورش با معیارهای فرهنگی انقلاب اسلامی

1.نظام آموزش و پرورش از هفت سالگی تا هجده سالگی، نسل جدید هر جامعه را نیمی از روز در اختیار دارد. و نیمی دیگر در اختیار خانواده است.
لذا آموزش و پرورش یک نهاد متکلف تربیت و پرورش افراد نیز محسوب می شود.اما با یک درون نگری پس از پایان سالهای تحصیل قسمت "پرورش" از نام "آموزش و پرورش" اضافی بنظر می رسد. چراکه از نظر محتوا ، نظامی صرفا آموزشی با تکیه بر قرایت خاص و مدرن از علم نوپدید و تکنسین توسعه پرور و نیز از نظر ساختاری واضحا طبقاتی و پولی با غایت کنکور و قبولی در دانشگاه می باشد. و ما فارغ التحصیلان این نظام آموزشی و متکلف تربیت با حفظ احترام به تمام فعالین پرتلاش نظام اموزش و پرورش، چیزی جز ارایه دروس و نمره و امتحان ندیدیم. معلم های محترم سرکلاس هایی که برایشان تکراری بود حاضر می شدند. با لحن و صدایی خاص و فراز و فرود مشخص ارایه میکردند.بلافاصله پس از پایان زنگ به مدرسه دیگر برای ارایه درس می رفتند.چاره ای دیگری نداشتند.هر قدر هم که ایده و ذوق و خلاقیت در ارایه دروس و جذاب کردن محتوا دروس داشته باشند این ایده ها در روزمره گی و سیستم بسته تدریس کور میشد. اهمیت متن درسی انقدر زیاد بود که باید به ریز ارایه میشد. با جزییات نیز از دانش آموزان پرسیده میشد. پرسش و پاسخ ها نیز حول متن کتاب بود. زمان کم و محتوای کتاب ها زیاد.
غایت کنکور بود و موفقیت در کنکور یعنی شخم زدن کتاب ها  تست و نکته.

ریشه های بحران کشاورزی در سیستان قسمت اول : آمریکا! انبار جدید غله ایران!

«ایران مملکتی است که کشاورزی او باید کشاورزی غنیی باشد.

شما کشاورزان که بزرگترین پشتیبان ملت هستید، باید به کار کشاورزی خودتان ادامه بدهید.

الآن می دانید که ما محتاج به خارجیم راجع به مواد غذایی، باید خودمان این را جبران بکنیم، و این به همت کشاورزان ماست.

در هر کشور کارگر و کشاورز اساس آن کشور هستند؛ اساس اقتصادی کشور بسته به کار کارگر و کشاورز است.

کشاورزان و کارگران اساس استقلال کشورند.

"اصلاحات ارضی" که ما خواستارش هستیم، کشاورز را از محصول کارش بهره مند خواهد ساخت، و مالکانی را که بر خلاف قوانین اسلامی عمل کرده اند مجازات خواهد کرد.

جهاد کشاورزها این است که کشاورزی شان را تقویت کنند»(امام خمینی (رحمت الله علیه))

 

1.سرآغاز انحطاط کشاورزی در ایران معاصر را میتوان از زمان رژیم وابسته پهلوی و با مجموعه اقداماتی تحت عنوان اصلاحات ارضی دانست و با توجه به ابعاد مخرب این اقدام، امام خمینی(ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی در بخشی از موضع گیری های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی بعنوان دلسوز و ناجی ایران عقب نگه داشته شده شدیدا به این اقدام اعتراض کردند:

where are you from?!

درست در همان روزهایی که محمد مصدق و قیام ملی شدن صنعت نفتش به عنوان اولین تمرد رسمی و علنی حکومتهای منطقه از ابرقدرتهای روزگار مدرن،اولین تیشه ها به ریشه ی استعمار نوی بریتانیای کبیر را در خاور میانه میزد ،درست در همان روزهایی که صادرات نفت ایران به دنیا قطع شده بود و خوش خیالان جبهه ی ملی لبخند زنان منتظر شوک کاهش عرضه و افزایش قیمت نفت بودند که قطع فروش نفت ایران یعنی خوابیدن چرخ صنعت جهانی ، در دنیایی که نفسش به نفس چاههای نفت بند بود،درست در همان روزها بود که برادران مسلمانمان در کویت و عراق و عربستان پیچ شیرهای استخراجشان را اندکی شل کردند تا مصدق بماند و جبه ی ملی اش با بی پولی و اختلاف داخلی و چماق شعبان جعفری و تانک فضل الله زاهدی.

و این درست همان کاری بود که ما کردیم وقتی وارثان پان عربیسم جمال عبد الناصر وسط چهارمین جنگ اعراب با اسرائیل،دنیای غرب را تحریم نفتی کردند و شوک نفتی شان چنان تن خدایان صنعت دنیای نو را لرزاند که درست از همان سال به فکر کم مصرف ساختن اسباب زندگیشان افتادند و شروع کردند زیر گوش مردمشان خواندن که مصرف بی رویه کار خیلی ناپسندیست.و اگر نبود نفت ایران شاید ماجرای اسرائیل هم همانجا تمام میشد

اینها یعنی بزرگترین قیامهای ملی قرن اخیر منطقه به هیچ جایی نرسید چون ملی گرای ایرانی و عرب هیچ وقت آبشان با هم توی یک جو نرفته.و اصلا مگر میشود ملی گرای ایرانی باشی و کینه ی این اعراب سوسمارخوار که روزگاری تاج کیانیت را غصب کرده اند به دلت نباشد ؟ و مگر میشود ملی گرای عرب باشی و سنگ موالی عجم به سینه بزنی؟و مگر نه اینکه امروز هم بزرگترین نماد ملیت ایرانی و عرب همان دعوای مشهور است سر پسوند اسم خلیج مشترکشان که چند سالی یک بار نشنال جئوگرافی صدایش را در می آورد و سالی یک بار نامگذاری لیگهای فوتبال و هفته ای یک بار هم گوگل و نظرسنجی هایش ؟ 

آنکس که نداند و نداند که نداند...! (ما و جهان رسانه های مدرن 3)

میگویند در روزگاران خیلی قدیم، دوره ای بوده که در آن انسان ها توی غار زندگی میکرده اند،تکه سنگهای دور و  برشان را تا میتوانسته اند تیز میکردند و میگرفتند دستشان و می افتادند به جان حیوانات خوش گوشت اطراف، و بعد که خوب دلی از عزا در آوردند از فرط خوشی و فراغت با همان آلات قتاله ، شرح قهرمانیهای هنگام شکارشان را روی در و دیوار غار حک میکردند و بعد هم احتمالا از ترس شکارچیان زبده تر طبیعت زنها را میفرستاده اند روی درخت و مردها تا صبح سنگ در مشت کشیک درندگان تیز چنگال را میداده اند. باستان شناسان به چنین دوره ای میگویند عصر پارینه سنگی.

 

بعد ها احتمالا یک روز که یکی از این آدمهای عصر پارینه سنگی داشته دو تا سنگ چخماق را به هم میکوبیده که ازشان سلاح بسازد چند تا جرقه دیده و آن قدر با هوش بوده که بفهمد که میشود از این دو تا سنگ نور و گرما گرفت و این طوری بشر را ناغافل انداخته توی دوره ای که عصر آتش صدایش میکنند

 

بعد تر ها مثلا خوش فکر دیگری توانسته از طبیعت آهن خام را استخراج کند و به کار بگیردش و به این ترتیب عصر جدیدی در زندگی بشر رقم زده به نام عصر آهن

و همین طور بیایید تا روزی که اولین دانه ی گندم به امید خوشه شدن توی زمین کاشته شد و عصر کشاورزی شروع شد و بعد ها که ماشین بخار ،انسانها را برد به عصر صنعت.

حالا در ادامه ی این سنت نامگذاری اعصار و دوره های زندگی بشر،اگر بخواهیم برای روزگار خودمان اسمی انتخاب کنیم به اتفاق آرا عصر اطلاعات را انتخاب خواهیم کرد.اطلاعات کلید واژه ی جهان فوق مدرن امروزیست.اگر روزگاری آن مرد بدوی باهوش ،با کوبیدن دو تا سنگ به هم،توانست نور و گرما را به جهان بشر هدیه کند  یا اگر استفاده از آهن،انسانها را به توانایی نامحدود ابزار سازی مجهز کرد، و یا اگر کشاورزی ،توان کنترل محیط طبیعی را به انسان اضافه کرد و غذایش را از انحصار شکار در آورد و بعدها جهان صنعتی شده ی مدرن، طبیعت را به تسخیر بشر در آورد و توان تولید انبوه به او داد،لا جرم در این روزگار جدید که دوران اطلاعات است هم باید تغییر بزرگی در زندگی بشر اتفاق افتاده باشد.و چه تغییری بزرگتر از همان چند دکمه ای که با فشردنش میتوان با آن سوی جهان ارتباط برقرار کرد؟اما آیا تا به حال به این فکر کرده اید که اصلا چند نفر از ما آدمهای دوران انفجار اطلاعات،واقعا به فشردن آن چند دکمه و مرتبط بودن با آن سوی جهان نیاز داریم؟آتش و گرما و ابزار و کشاورزی و صنعت و تکنولوژی هر کدامشان به تنهایی توانستند زندگی واقعی روزمره ی ما را متحول کنند و ما را در پاسخ به نیاز های واقعی مان توانمند تر کردند.اما آیا فشار دادن آن چند دکمه هم یک نیاز واقعیست؟

از فرصت انقلاب تا فرصت شب قدر

 

با وقوع انقلاب اسلامی نعمتی الهی و فرصتی بی همتا برای برپایی قدم به قدم نظامی  جامع در ابعاد سیاسی فرهنگی و اقتصادی بر اساس اسلام شیعی  در اختیار مومنین شیعه قرار گرفته است. و این فرصت تاریخی پس از قرنها مبارزه ، شکنجه ، تبعید و شهادت برای شیعیان ایجاد شده است. در دوران حکومت طاغوت ، اسلام به صورت دین فردی و گاها بهمراه تقیه در تفکر اجتماعی و حکومتی ارایه شده است که در نتیجه بیشتر ناظر به زندگی فردی و روابط فردی چهارگانه با خلق-خدا-خود و هستی بوده است.

قطعا در این دوران عبادات نیز جنبه شخصی و فردی داشته است. و در این نحوه دین داری فردی،در شب قدر نیز محتوای خواسته ها و دعاها فردی و شخصی است. اما هم اکنون که اسلام شیعه از  انقلاب سال 57 که انقلاب در  ساختار سیاسی کشور بود و  بجای ولایت طاغوت، ولایت فقیه که همان ولایت ائمه اطهار و رسول ا... است قرار داده شده است  تاکنون در حال ایجاد ساختار های فرهنگی و اقتصادی  برای رسیدن به تمدن نوین اسلامی است باید عمق عبادات و افق نگاه تغییر کند.

بررسی ارادت صدا و سیما به فک روستاییان

برنامه خندوانه در کنار ایتم های ظنز خود مانند جناب خان آبادانی، ایتم طنزی به نام بایرام نیز دارد. شخصیتی روستایی که به همراه همسر روستایی خود برای دقایقی نمایشی را در قاب تلویزیون اجرا میکنند.کمی آن سو تر شبکه یک سریال جاده قدیم را با موضوع داستان چند شخصیت روستایی و گاوشان روایت میکند. چند ماه پیش تر برنامه کلاه قرمزی نیز با شخصیت های روستایی خود در حال پخش بود، شخصیت هایی چون پسرعمه زا، گابی، جیگر، ببعی و.... روستاییان هر چند وقت سوژه سریال سازی صدا و سیما و عمدتا با محتوا طنز میشوند. در این یادداشت کوتاه به نحوه نمایش روستاییان در تمامی این سریال ها نمی پردازیم فقط از باب اشارت به چند نکته اشاره می کنیم. برای شروع این اشارت توجه شما رو به فک بایرام و فک شهرام حقیقت دوست در سریال جاده قدیم جلب می کنیم!:

بایرام، شخصیت روستایی برنامه خندوانه

 

شهرام حقیقت دوست در نقش شخصیت روستایی در سریال جاده قدیم

تنفس دیجیتال (ما و جهان رسانه های مدرن 1)

درست در همان سالی که سید محمد خاتمی رییس جمهور ایران شد ،چند ماه مانده به حماسه ی ملبورن خداداد عزیزی،جی کی رولینگ ،نویسنده ی انگلیسی، اولین کتاب از مجموعه ی رمان نوجوانش را با نام هری پاتر و سنگ فیلسوف منتشر کرد مجموعه ای هفت تایی که تا امروز بیش از 450 میلیون نسخه از آن به هفتاد و سه زبان مختلف در دنیا به فروش رفته.

گذشته از همه ی نقدهای محتوایی وارد بر این چند رمان ، اگر شما هم در دوران کودکی و نوجوانیتان یکی از آن چهارصد و پنجاه میلیون هری پاتر خوان بوده  و لا اقل یکی از هفت کتاب رولینگ را خوانده باشید، به احتمال قریب به یقین همین حالا میتوانید خط اصلی داستان را تعریف کنید یا اسم آن دو تا دوست صمیمی هری در مدرسه یا آن شخصیت منفی عجیب و غریب کتاب را به یاد بیاورید،یا اگر هم مثل من از آن هری پاتر خورهای حرفه ای بوده اید و هر هفت کتاب را حد اقل دو سه بار خوانده اید و داستانش را دهها بار به زور به خورد این و آن داده اید قطعا دسته های جارو را به تفکیک سال تولید و تک تک وردها را به تفکیک نحوه ی تلفظ و کاربرد موردی از حفظید.

اما طی همان سالها که ما کتاب به دست و چوب  دستی در مشت و روتختی بر دوش به جنگ دشمنان میرفتیم، به اقتباس از آن هفت رمان،هشت فیلم سینمایی ساخته شد که به همان اندازه و حتی بیشتر مورد توجه و استقبال قرار گرفت.حالا دیگر اکثر آنهایی که لای کتابها را هم باز نکرده بودند لا اقل یک بار چشمشان به فیلمها خورده بود و لابد آنها هم مثل ما با رویای جادوییش عالمی داشتند .اما در واقعیت هیچکدامشان مثل ما نشدند،هیچ کدام از ورد ها را حفظ نبودند،هیچ وقت لوله ی خودکار را به سمت قلب کسی نشانه نمیرفتند و هرگز عینک گرد بغل دستیشان را به هزار بدبختی کش نمیرفتند ، حتی نمیتوانستند یک دور داستان را درست و حسابی تعریف کنند ،و حالا دیگر مسخره مان هم میکردند.

درک این تفاوت ، اولین تجربه ی برخورد خیلی از هم نسلان ما با این واقعیت بود که انتخاب نوع رسانه برای انتقال پیامی واحد، خواه ناخواه بر سطح و عمق تاثیر پیام و درک مخاطب و حتی گاه معنا و مفهوم پیام منتقل شده موثر است.اما چرایی و چگونگی این تاثیر سوالیست که  این یادداشت و چند یادداشت بعدی تلاشیست برای رسیدن به پاسخش.

وام مسکن؛ به نام مستضعفین به کام سرمایه­ داران

_{بررسی سیاستهای دولت تدبیر و امید در حوزه مسکن}

هزینه مسکن با سهم 35 درصد بیشترین سهم را در سبد هزینه ­های خانوارهای ایرانی به خود اختصاص داده است. این رقم در کلان شهرها گاه به بالای 50 درصد میرسد. یعنی هر ماه بیشتر از نصف هزینه­ های یک خانوار با درآمد متوسط، صرف هزینه مسکن می­ شود. طبق آخرین آمارهای جهانی برای خرید یک خانه با قیمت متوسط، یک خانواده ایرانی با درآمد متوسط باید درآمد 20 سال و 9 ماهش را هزینه کند. علاوه بر این، تأثیرات گسترده مسکن بر نهاد خانواده به عنوان مهمترین نهاد اجتماعی کشور کافی است تا هر خانواده ایرانی نسبت به سیاست­های بخش مسکن و آینده تحولات این حوزه حساس باشد.

شورای پول و اعتبار در 29 اردیبهشت ماه سال جاری به افزایش وام خرید مسکن تا سقف 80 میلیون تومان برای خانه اولی‌ها و تا سقف 40 و 60 میلیون برای دیگر متقاضیان، از طریق سپرده گذاری در صندوق پس انداز مسکن رای داد. عملیات اجرایی واگذاری این وامها نیز از روز سه شنبه 19 خرداد با حضور مسئولین مربوطه آغاز شد. موضوع این یادداشت تحلیل ریشه­ ها و پیامدهای این اقدام دولت تدبیر و امید است.